موتورسیکلت آنقدر در ایران محبوب است که تقریبا در خانه بیشتر افراد یک دستگاه از آن وجود دارد. البته این محبوبیت دردسرهایی هم به دنبال داشته است. به‌عنوان‌مثال بسیاری از دارندگان این وسیله‌نقلیه گواهینامه راندن آن را ندارند و معمولا این وسیله‌نقلیه را به‌دلیل استفاده دم‌دستی، بیمه هم نمی‌کنند. اما اکنون مدتی است قیمت این وسیله‌نقلیه نیز شتاب گرفته و خرید آن همچون گذشته آسان نیست. به‌اعتقاد فعالان و کارشناسان صنعت موتورسیکلت، متاسفانه برای این صنعت اقدامات زیربنایی انجام نشده است. تولید در این صنعت افزایش یافته اما این رشد منجر به تعدیل قیمت‌ها نشده و حتی در ماه‌های نخست امسال شاهد افزایش قیمت این محصول در بازار کشور بوده‌ایم.
از بهمن ۱۴۰۱ در واحدهای تولیدی افزایش قیمت نداشتیم
سی‌جی ۱۲۵؛ رایج‌ترین و اقتصادی‌ترین نوع موتورسیکلت کشور است. این مدل در بازار به پراید موتورها شهرت دارد. اواخر دهه ۸۰ و همچنین سال‌های آغازین دهه ۹۰ امکان خرید این موتورسیکلت با مبلغ ۵۰۰ هزار تومان وجود داشت. اما به‌گفته یک عضو انجمن صنعت موتورسیکلت، امروزه به واسطه تورم، افزایش نرخ ارز و درنتیجه جهش هزینه تولید، ارزان‌ترین موتورسیکلت بازار ۶۵ تا ۷۰ میلیون تومان قیمت دارد. سرعت رشد قیمت موتورسیکلت در برخی موارد حتی از خودرو هم بیشتر بوده است.
علی عرب، عضو انجمن صنعت موتورسیکلت ایران درباره دلایل گرانی موتورسیکلت در چند ماه گذشته گفت: «از اول بهمن ۱۴۰۱ که قیمت موتورسیکلت در واحدهای تولیدی مشخص شد، دیگر افزایش قیمتی در این بخش نداشته‌ایم. جهشی که درباره بهای موتورسیکلت‌های موجود در بازار از آن صحبت می‌شود، احتمالا مربوط به تک‌فروشی‌هاست. بیشتر فروشندگان دست‌کم خرید ۳ تا ۶ ماه را انجام می‌دهند؛ چراکه نرخ معلوم و مشخص است. تا جایی که اطلاع دارم افزایش قیمت موتورسیکلت در بازار ازسوی تولیدکنندگان نیست.»
این فعال صنعت موتورسیکلت ادامه داد: «وضعیت کنونی صنعت موتورسیکلت و نوسانات و افزایش قیمت‌ها درحال‌حاضر مربوط به ورود مصرف‌کنندگان غیرواقعی به بازار موتورسیکلت برای حفظ ارزش پول است. تولید موتورسیکلت بخشی از صنعت خودرو است و عده‌ای که توان خرید خودرو به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای را ندارند، برای حفظ ارزش پول خود وارد بازار موتورسیکلت می‌شوند. در این شرایط، موتورسیکلت‌های خریداری‌شده برای حفظ دارایی در خانه‌ها انبار می‌شوند و حتی در مواردی افرادی که موتورسیکلت‌سوار هم نیستند، اقدام به خرید این کالا می‌کنند تا صرفا ارزش پول‌شان حفظ شود.»
حبیب‌اله محمودان، نایب‌رئیس هیات‌مدیره سندیکای قطعه‌سازان موتورسیکلت کشور نیز در این باره گفت: «به‌عنوان تولیدکننده قطعات موتورسیکلت می‌توانم بگویم به‌دلیل شرایط اقتصادی که در آن قرار داریم همچنین باتوجه به نوسانات و بی‌ثباتی‌های اقتصادی تحت‌فشار هستیم. برخی تولیدکنندگان موتورسیکلت انتظار دارند تغییرات قیمتی مداوم را نادیده بگیریم و نرخ قطعات را به‌صورت ثابت برای یک‌سال به آنها اعلام کنیم؛ امری که در واقعیت به ضرر قطعه‌سازان خواهد بود و آنها را با چالش‌های زیادی مواجه خواهد کرد.»
وی در ادامه افزود: «تولیدکننده باید مواد اولیه و قطعات وارداتی موردنیاز خود را برای هر بار تقاضایی که دارد، گران‌تر خریداری کند. در این شرایط اینکه تامین‌کنندگان و سازندگان قطعات موتورسیکلت قیمت‌های خود را تا پایان سال ثابت نگه دارند، کاری بسیار سخت است و حتی می‌توان گفت امکان‌پذیر نیست. مکانیزم بازار این‌گونه تعریف نشده که تولیدکننده هر روز افزایش نرخ بدهد. ازسوی‌دیگر محصول از زمان تقاضا تا وقتی به‌دست مصرف‌کننده می‌رسد، با افزایش نرخ مواجه می‌شود. نوسانات قیمتی در بازار موتورسیکلت و قطعات آن نیز مانند سایر بازارها متاثر از تورم و شرایط نابسامان اقتصادی است.»
مصرف‌کننده قادر به خرید موتورسیکلت نیست
عضو هیات‌مدیره فروشندگان و تولیدکنندگان موتورسیکلت و دوچرخه و لوازم یدکی هم در این باره گفت: «بازار در رکود کامل قرار دارد و به‌دلیل گرانی‌ها متقاضی برای خرید دوچرخه و موتورسیکلت بسیار کم شده است.»
حجت‌اله دهقانی افزود: «کسب و کار و واحدهای فروشندگان در استان تهران و کشور براساس اصول پیش نمی‌رود و حداقل ۵۰ سال زمان نیاز است تا صنف دوچرخه و موتورسیکلت به‌دلیل ضعف در تولید به مرحله خروج از رکود برسند.»
دهقانی با تاکید بر اینکه تهیه زیرساخت‌های تولید دوچرخه و موتورسیکلت در ایران بسیار دشوار است، ادامه داد: «اگر دولت دنبال پیشرفت است باید از تولیدکنندگان حمایت کند تا این قشر منابع ارزی و ریالی لازم را برای کشور به ارمغان بیاورند.»
وی افزود: «موانعی وجود دارد که جلوی تولیدکنندگان موتورسیکلت و دوچرخه را می‌گیرد.یکی از این موانع رسیدن محصول با قیمت گزاف به دست مردم است و مصرف‌کننده حتی قادر نیست یک دستگاه موتورسیکلت ایرانی یا چینی خریداری کند؛ در حالی که باید به صنعت دوچرخه، موتورسیکلت و لوازم یدکی بهای لازم داده شود.»
عضو هیات‌مدیره فروشندگان و تولیدکنندگان موتورسیکلت و دوچرخه و لوازم یدکی در پاسخ به این سوال که آیا در صنعت دوچرخه و موتورسیکلت صادرات داریم، بیان کرد: «خیلی کم. در صورتی که حمایت دولت را داشته باشیم، قادر خواهیم بود تولید داخلی را بالاتر ببریم و موتورسیکلت ملی را با تکنولوژی روز دنیا به مردم عرضه کنیم؛ اما این حمایت‌ها وجود ندارند، در صورتی که دولت می‌تواند براساس مشورت با اتحادیه فروشندگان و تولیدکنندگان موتورسیکلت و دوچرخه و همچنین لوازم یدکی تولید این صنعت را در داخل شکوفا کند.»
